Ekyuma ekifuuwa empewo ekifuumuuka (evaporative air cooler) kye ki?
Evaporative air coolers , era emanyiddwa nga swamp coolers, ye nkola etali ya ssente nnyingi ate nga tekwata ku butonde bw’ensi okusinga enkola z’empewo ez’ennono. Okwawukanako n’ebyuma ebifuuwa empewo ebya bulijjo ebikozesa firiigi ne kompyuta, ebyuma ebifuuwa empewo ebifuumuuka bikozesa enkola ey’obutonde ey’okufuumuuka okunyogoza empewo. Kino kibafuula eky’okulonda ekikekkereza amaanyi okunyogoza ebifo eby’omunda n’ebweru naddala mu bitundu ebikalu n’ebikalu.
Ekyuma ekifuuwa empewo ekifuumuula kirimu ffaani, ekifo awaterekerwa amazzi n’ebisenge ebinyogoza. Fani eno eggyamu empewo ebuguma okuva mu butonde ng’eyita mu bifo ebinyogoza, ebikuumibwa nga binnyogovu olw’ekifo awaterekerwa amazzi. Empewo ebuguma bw’eyita mu paadi ennyogovu, amazzi gafuumuuka, ne ganyiga ebbugumu n’okukendeeza ku bbugumu ly’empewo. Olwo empewo ennyogovu era ennyogovu etambula mu kifo we babeera, n’ewa embeera ezzaamu amaanyi era enyuma.
Evaporative air coolers zikola zitya?
Enkola y’okukola ey’ebinyogoza empewo ebifuumuuka (evaporative air coolers) yeesigamiziddwa ku nkola ey’obutonde ey’okufuumuuka kw’amazzi. Amazzi bwe gafuumuuka, gafuna ebbugumu okuva mu mpewo eyeetoolodde, ekivaamu okunyogoza. Enkola eno efaananako n’engeri emibiri gyaffe gye gitonnyamu nga tuyita mu kutuuyana.
Wano waliwo okumenya emitendera ku ngeri evaporative air coolers gye zikolamu:
Empewo eyingizibwa: Fan mu kiwujjo ky’empewo efuumuuka esika empewo ebuguma okuva mu mbeera ey’ebweru okuyingira mu yuniti.
Water saturation: Empewo ebuguma eyita mu paadi eziyonja, nga zijjudde amazzi agava mu tterekero. Paadi ezitonnya zikoleddwa okusobola okulinnyisa ekifo eky’okungulu okusobola okufuumuuka.
Enkola y’okufuumuuka: Empewo ebuguma bw’ekulukuta mu bifo ebinyogoza ebibisi, amazzi gafuumuuka, ne gayingiza ebbugumu mu mpewo. Enkola eno ekendeeza ku bbugumu ly’empewo n’okwongera ku bunnyogovu bwayo.
Entambula y’empewo ennyogovu: empewo ennyogovu era ennyogovu olwo efuuwa mu kifo omuwagizi, egaba embeera ennungi era ezzaamu amaanyi.
Kikulu okumanya nti ebyuma ebifuuwa empewo ebifuumuuka bisinga kukola bulungi mu mbeera y’obudde enkalu n’ebbugumu. Mu bitundu ebirimu obunnyogovu obungi, obulungi bw’okunyogoza buyinza okukendeera, kubanga empewo yajjula dda obunnyogovu, ekikaluubiriza amazzi okufuumuuka.
Ebirungi ebiri mu bifo ebinyogoza empewo ebifuumuuka .
Evaporative air coolers zikuwa enkizo eziwerako ku nkola z’empewo ez’ekinnansi, ekizifuula okulonda abantu bangi eri bannannyini mayumba n’abasuubuzi bangi. Bino bye bimu ku bikulu ebiganyula:
Okukozesa amaanyi amalungi: Ekimu ku birungi ebikulu ebiri mu biwunyiriza empewo ebifuumuuka kwe kukozesa amaanyi. Zikozesa amasannyalaze matono nnyo bw’ogeraageranya n’ebyuma ebifuuwa empewo ebya bulijjo, kubanga tebyesigama ku kompyuta ezikozesa amaanyi n’ebifuumuula. Kino kiyinza okuvaako okukekkereza ennyo ku ssente z’amasannyalaze naddala mu myezi egy’ebbugumu.
Ebiziyiza obutonde bw’ensi: Ebiwunyiriza empewo ebifuumuuka (evaporative air coolers) kye kimu ku bikozesebwa mu kuyonja obutonde bw’ensi. Bakozesa amazzi ng’ekintu ekinyogoza, ekintu eky’obutonde era ekizzibwa obuggya. Okugatta ku ekyo, tezifulumya ggaasi za bulabe ez’omu ttaka oba okukozesa firiigi ezikendeeza ku ozone, ekizifuula okulonda okuwangaala eri abaguzi abafaayo ku butonde bw’ensi.
Cost-effective: Omuwendo ogusookerwako ogw’okugula n’okuteeka ekyuma ekifuuwa empewo ekifuumuuka okutwalira awamu guba wansi okusinga ogw’enkola y’empewo ey’ekinnansi. Ekirala, amaanyi amatono agakozesebwa gavvuunulwa okukendeeza ku nsaasaanya y’emirimu, ekifuula ebyuma ebifuuwa empewo ebifuumuula enkola y’okunyogoza etali ya ssente nnyingi mu bbanga eggwanvu.
Omutindo gw’empewo ogulongooseddwa: Ebiwunyiriza empewo ebifuumuuka bisobola okulongoosa omutindo gw’empewo ey’omunda nga bisengejja enfuufu, obukuta, n’obutundutundu obulala obubeera mu mpewo ng’empewo eyita mu bifo ebiyonja. Obunnyogovu obweyongedde era busobola okuyamba okukendeeza ku nsonga z’okussa n’olususu olukalu, okuwa embeera y’obulamu ennungi.
Okuteeka n’okuddaabiriza okwangu: Evaporative air coolers nnyangu nnyo okuteeka n’okulabirira. Tekyetaagisa ductwork enzibu oba okuteekebwa mu ngeri ey’ekikugu, era okuddaabiriza okwa bulijjo kutera okuzingiramu okuyonja paadi eziyonja n’okujjuza ekifo awaterekerwa amazzi. Obwangu buno bubafuula eky’okunyogoza eky’okunyogoza ekirungi era ekitaliimu buzibu.
Obumanyirivu mu kukola ebintu bingi: Evaporative air coolers zikola ebintu bingi era zisobola okukozesebwa mu bifo eby’enjawulo, omuli amaka, ofiisi, sitoowa, n’ebifo eby’ebweru. Ebika ebikwatibwako nabyo biriwo, ekisobozesa abakozesa okutambuza cooler okuva mu kisenge ekimu okudda mu kirala nga bwe kyetaagisa.
Mu bufunzi
Mu kumaliriza, ebyuma ebinyogoza empewo ebifuumuuka (evaporative air coolers) kye kimu ku bikozesebwa mu kunyogoza obulungi era ebikola obulungi naddala mu mbeera y’obudde enkalu n’enkalu. Ziwa ebirungi bingi omuli okukozesa amaanyi amatono, obutonde bw’ensi, obutasaasaanya ssente nnyingi, omutindo gw’empewo ogulongooseddwa, n’obwangu bw’okugiteeka n’okugiddaabiriza. Wadde nga ziyinza obutaba nnungi ku mbeera z’obudde zonna, ebyuma ebifuuwa empewo ebifuumuuka bisobola okuwa embeera ennungi era ezzaamu amaanyi mu mbeera nnyingi. Bw’oba onoonya engeri ey’okuwangaala era ey’omukwano ey’okukuba ebbugumu, ekyuma ekifuuwa empewo ekifuumuuka kiyinza okuba nga kye kisinga okukuyamba.
